Απο ΘΕΟΔΩΡΟ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ
Το e-mail που έλαβα από Καθηγητή Χειρουργικής Γυναικολογίας των ΗΠΑ ήταν σαφές (σε ελεύθερη απόδοση): « Αγαπητέ Θεόδωρε, σε παρακαλώ να μου διευκρινίσεις τι ακριβώς σημαίνει αυτή η διαολεμένη λέξη-σιδηρόδρομος που υπάρχει σε όλα τα σύγχρονα βιβλία μας και εγώ αύριο πρέπει να την αναλύσω στους εκπαιδευόμενους Γυναικολόγους. Γνωρίζω ότι είναι σύνθετη και Ελληνικής προέλευσης, αλλά παρακαλώ ανάλυσε…».
Η διαoλεμένη λέξη ήταν: LAPAROPANHYSTEROSALPINGOOOPHORECTOMY
Απαντώντας τον παρέπεμψα σε αντίστοιχο λήμμα Αγγλικού Ιατρικού Λεξικού και βέβαια αμέσως μετά του παρέθεσα την ακριβή σημασία για κάθε επιμέρους λέξη.
“Laparohysterosalpingooophorectomy” is presented. It refers to the removal of the uterus, fallopian tubes, and ovaries through an abdominal incision. The term originated from the Greek words “lapara” meaning flank, “hystera,” meaning womb, “salpinx,” meaning tube, “oon,” meaning ovum, “phoros,” meaning bearer, and “ektome,” meaning excision.
Mε την ευκαιρία, παραθέτω τις επιμέρους λέξεις και τα σημαινόμενά τους, ελληνιστί.
LAPARO-PAN-HYSTERO-SALPINGO-OO-PHORO-ECTOMY
ΛΑΠΑΡΟ-ΠΑΝ-ΥΣΤΕΡΟ-ΣΑΛΠΙΓΓΟ-ΩΟΘΗΚΟ-ΕΚΤΟΜΗ
ΛΑΠΑΡΑ: πανάρχαια λέξη για την «μαλακή» περιοχή μεταξύ των κατώτερων πλευρών και των ισχίων. Αυτή που αποκαλούμε «κοιλιά». Λαπαρός είναι ο πολύ πλαδαρός (υποθέτω ότι σήμερα είναι ο λεγόμενος «λαπάς»)! Λαπαροσκοπική είναι η επέμβαση που γίνεται τα τελευταία χρόνια, χωρίς χειρουργική τομή, με τα εργαλεία να μπαίνουν μέσα στην κοιλιά από μιά τρυπούλα και να κάνουν τη δουλειά τους…
ΠAN: νομίζω δεν χρειάζεται ερμηνεία. Ο Αλέφαντος θα ελεγε “τα πάντα- όλα”.
YΣΤΕΡΑ: (με δασεία παρακαλώ, που εξηγεί το Η στο Ηystera). Επίσης πανάρχαια λέξη για την μήτρα και συχνά συμπεριλαμβανομένων των ωοθηκών. Υποθέτω ότι η υστερική συμπεριφορά και η υστερία, ονομάσθηκαν έτσι λόγω της «αλλοπρόσαλλης» συμπεριφοράς που προκαλείται από τις ορμονικές διαταραχές μήτρας και ωοθηκών.
ΣΑΛΠΙΓΓΕΣ: είναι τα δύο σωληνάκια (tubes) που συνδέουν τις ωοθήκες με το σώμα της μήτρας. Λέγονται ωαγωγοί (oviducts) γιατί σ’ αυτές κατεβαίνουν τα ωάρια των ωοθηκών για να γονιμοποιηθούν. Λόγω του ιδιάζοντος σχήματός τους όμως ονομάστηκαν και σάλπιγγες…
ΩΟΘΗΚΕΣ: είναι οι αυγοθήκες. Φέρουν τα μικρά ωά μας, τα ωάρια. Το πανάρχαιο επίσης ωόν, στην Ιωνική (νομίζω) διάλεκτο προφερόταν ως “οβόν”. Στα λατινικά έγινε ovum. Oι Πόντιοι το λένε ακόμα “οβόν” (πάντα επέμεναν!!!). Από το οβόν προήλθε το αυγό ή και αβγό.
ΕΚΤΟΜΗ: επίσης δεν χρειάζεται ερμηνεία.
Aυτά για το σημερινό χαλαρό Σάββατο και θεωρώ ότι την λέξη αυτή των 36 γραμμάτων, θα μπορούσε να την ερμηνεύσει και ο τελευταίος βοσκός (βουκόλος-τσομπάνης) της ελληνικής υπαίθρου!…
============================
Πρόσφατα Σχόλια